Ο τοκετός στο νερό είναι η διαδικασία της γέννησης του εμβρύου στο νερό χρησιμοποιώντας μία βαθιά μπανιέρα ή πισίνα γέννησης για την οποία γίνεται όλο και περισσότερη συζήτηση τα τελευταία χρόνια. Αυτό συμβαίνει διότι το να βρίσκεστε στο νερό κατά τη διάρκεια του τοκετού είναι πιο χαλαρωτικό και καταπραϋντικό και έχει αποδειχτεί ότι βοηθά στην αντιμετώπιση του πόνου. Το νερό μπορεί να βοηθήσει στη στήριξη του βάρους σας, καθιστώντας ευκολότερο να μετακινηθείτε και να πάρετε όποια θέση και στάση σας βολεύει καλύτερα, έχοντας έτσι περισσότερο έλεγχο στο σώμα σας κατά τη διάρκεια του τοκετού.
Μπορώ να κάνω τοκετό στο νερό;
Ο τοκετός στο νερό είναι μια επιλογή για εσάς εάν είχατε εγκυμοσύνη χαμηλού κινδύνου και η μαία ή ο μαιευτήρας σας πιστεύει ότι είναι ασφαλές για εσάς και το μωρό σας. Μπορείτε να τους μιλήσετε για αυτή σας την σκέψη σε οποιοδήποτε από τα προγεννητικά σας ραντεβού.
Δεν μπορείτε να γεννήσετε στο νερό εάν:
- το μωρό σας βρίσκεται σε ισχιακή προβολή (με τα πόδια προς τα κάτω)
- έχετε δίδυμα ή τρίδυμα
- το μωρό σας είναι πρόωρο (κάτω των 37 εβδομάδων)
- στο αμνιακό υγρό του μωρού σας υπάρχει μηκώνιο πριν ή κατά τη διάρκεια του τοκετού (κεχρωσμένο αμνιακό υγρό)
- έχετε ενεργό έρπη γεννητικών οργάνων
- έχετε προεκλαμψία
- έχετε λοίμωξη
- έχετε υψηλή θερμοκρασία κατά την διάρκεια του τοκετού
- αιμορραγείτε
- το μωρό σας χρειάζεται συνεχή παρακολούθηση με NST (καρδιοτοκογράφο)
- τα νερά σας έχουν σπάσει για πάνω από 24 ώρες
- είχατε προηγούμενη καισαρική τομή
- κάνετε πρόκληση τοκετού
- διατρέχετε υψηλό κίνδυνο δυστοκίας κατά στο τοκετό.
Εάν έχετε έναν από τους παραπάνω παράγοντες κινδύνου, πιθανότατα να σας συμβουλεύσουν να μην κάνετε τοκετό στο νερό, διότι μπορεί να είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί μία κατάσταση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Για παράδειγμα, εάν έχετε λοίμωξη κολπικά, μπορεί να κινδυνεύετε να τη μεταφέρετε στο μωρό σας στο νερό ή εάν διατρέχετε υψηλό κίνδυνο αιμορραγίας, το να βρίσκεστε στην πισίνα μπορεί να είναι επικίνδυνο επειδή είναι δύσκολο να μετρήσετε πόσο αίμα έχει χαθεί στο νερό.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της γέννησης στο νερό;
- Το ζεστό νερό μπορεί να σας χαλαρώσει, να σας ηρεμήσει και να σας ανακουφίσει.
- Η υποστήριξη του νερού σημαίνει ότι μπορείτε να δοκιμάσετε διαφορετικές θέσεις και να κινηθείτε πιο ελεύθερα.
- Όταν βρίσκεται όρθια στο νερό, η βαρύτητα θα βοηθήσει να μετακινηθεί το μωρό προς τα κάτω.
- Το να βρίσκεστε στο νερό μπορεί να μειώσει την αρτηριακή σας πίεση και να μειώσει τα συναισθήματα άγχους, κάνοντας το σώμα σας πιο ικανό να απελευθερώσει ενδορφίνες (ορμόνες), κάτι που μπορεί να συμβάλει στην ανακούφιση του πόνου.
- Το νερό μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του πόνου στην πλάτη και στην αίσθηση της πίεσης.
- Το νερό μπορεί να βοηθήσει το περίνεό σας να τεντωθεί σταδιακά καθώς γεννιέται το κεφάλι του μωρού, μειώνοντας τον κίνδυνο τραυματισμού.
Υπάρχουν μειονεκτήματα από τον τοκετό στο νερό;
Βυθίζοντας το σώμα σας μέσα στο νερό δεν θα μπορείτε να έχετε την επιλογή φαρμακευτικής ανακούφισης από τον πόνο. Για παράδειγμα, δεν θα μπορέσουν να σας χορηγήσουν οπιούχα όπως πεθιδίνη, για τουλάχιστον έξι ώρες πριν μπείτε στην πισίνα και δεν μπορείτε να κάνετε επισκληρίδιο αναισθησία. Επίσης, δεν θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μηχάνημα Tens (εναλλακτικός τρόπος αντιμετώπισης του πόνου). Οι συσπάσεις μπορεί να επιβραδυνθούν ή να εξασθενήσουν, ειδικά αν μπείτε στην πισίνα πολύ νωρίς. Επιπλέον, εάν το νερό της πισίνας είναι πολύ δροσερό κατά τη γέννηση του εμβρύου, το μωρό σας κινδυνεύει από υποθερμία (η μαία σας οφείλει να ελέγχει τακτικά τη θερμοκρασία του νερού). Εάν η θερμοκρασία του μωρού σας είναι χαμηλή, η επαφή δέρμα με δέρμα μαζί σας και ζεστές πετσέτες θα σας βοηθήσουν.
Μπορεί το μωρό μου να πνιγεί αν γεννήσω στο νερό;
Πολλές γυναίκες αναρωτιούνται αν υπάρχει κίνδυνος πνιγμού του μωρού τους, εάν επιλέξουν να γεννήσουν στο νερό. Η απάντηση είναι ότι αυτό είναι πολύ απίθανο να συμβεί. Τα μωρά δεν χρειάζεται να αναπνέουν όταν βρίσκονται στη μήτρα, επειδή λαμβάνουν οξυγόνο από το αίμα της μητέρας τους μέσω του ομφάλιου λώρου και του πλακούντα. Όταν γεννιούνται στο νερό, το σώμα τους συμπεριφέρεται σαν να είναι ακόμα στη μήτρα μέχρι να πάρουν την πρώτη τους ανάσα αέρα, οπότε ανοίγουν οι πνεύμονές τους. Καθώς το μωρό έρχεται από το νερό (στη μήτρα) στο νερό (στην πισίνα γέννησης), οι πνεύμονες δεν είναι ακο΄κμα ανοιχτοί και δεν μπορεί να εισέλθει νερό. Αφού το μωρό σας γεννηθεί στο νερό, εσείς και η μαία σας θα το φέρετε αργά στην επιφάνεια. Το μωρό σας θα βρίσκεται κάτω από το νερό για μικρό χρονικό διάστημα και δεν θα πάρει ανάσα μέχρι να βγει από το αυτό. Το μωρό σας κινδυνεύει μόνο:
- αν το κεφάλι του βγει στην επιφάνεια και ξαναβυθιστεί
- εάν επηρεαστεί η παροχή οξυγόνου του από τον πλακούντα
- αν η θερμοκρασία του αλλάξει ξαφνικά.
Πού μπορώ να κάνω τοκετό στο νερό;
- Στο μαιευτήριο, σε ειδική αίθουσα με πισίνα. Σε κάθε περίπτωση μιλήστε με τη γιατρό ή τη μαία σας προκειμένου να σας ενημερώσουν σχετικά.
Τι να φορέσω για τον τοκετό μου στο νερό;
Μπορείτε να φορέσετε αυτό που σας βολεύει, έχοντας κατά νου ότι θα βρίσκεστε σε μία ουσιαστικά μεγάλη μπανιέρα. Πολλές γυναίκες επιλέγουν να φορέσουν μπικίνι. Άλλες επιλέγουν να φορούν απλά σουτιέν. Μπορείτε να φορέσετε μπλουζάκι αν θέλετε να είστε λίγο πιο καλυμμένες. Μερικές γυναίκες προτιμούν να είναι γυμνές. Ό, τι σας κάνει να νιώθετε άνετα! Είναι προτιμότερο να μην φοράτε οτιδήποτε στο κάτω μισό του σώματος σας ώστε ο γιατρός ή η μαία σας να μπορούν να σας εξετάζουν καθώς πλησιάζετε στην ώρα γέννησης του μωρού σας. Ωστόσο, εάν θέλετε να αφήσετε το παντελόνι σας μέχρι εκείνο το στάδιο, αυτό είναι επίσης μία επιλογή σας.
Μπορεί η γέννηση του πλακούντα να γίνει καθώς βρίσκομαι στο νερό;
Η γιατρός ή η μαία σας είναι πιθανό να σάς ζητήσουν να βγείτε από την πισίνα για να γεννήσετε τον πλακούντα επειδή η βαρύτητα μπορεί να είναι χρήσιμη στο τρίτο στάδιο του τοκετού. Επίσης, είναι πιο εύκολο να σας βοηθήσουμε σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, καθώς μερικές νέες μητέρες μπορεί να αισθάνονται λιποθυμίες μετά τη γέννηση ή κατά το τρίτο στάδιο του τοκετού. Εάν ξαφνικά αισθανθείτε ζάλη, μπορεί να είναι δύσκολο να σας βγάλουν από την πισίνα γρήγορα και με ασφάλεια. Τα περισσότερα νοσοκομεία έχουν συγκεκριμένη πολιτική για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να γεννηθεί ο πλακούντας και συνήθως επιλέγουν να βρίσκεστε στο κρεβάτι για την ασφάλειά σας.
Πότε μπορεί να χρειαστεί να βγω από την πισίνα;
- Εάν η γιατρός ή η μαία σας δει μηκώνιο στο αμνιακό υγρό του εμβρύου (μηκώνιο= όταν το έμβρυο λόγω κάποιας δυσχέρειας κάνει κένωση ενώ είναι ακόμα μέσα στην μήτρα και το αμνιακό υγρό χρωματίζεται πράσινο).
- Εάν αρχίσετε να αιμορραγείτε έντονα από τον κόλπο.
- Εάν στην διάρκεια του τοκετού σας αρχίζει να αλλάζει η θερμοκρασία ή η αρτηριακή σας πίεση.
- Εάν αλλάξει ο καρδιακός ρυθμός του μωρού.
- Για να πάτε στην τουαλέτα (μπορείτε να φύγετε και να επιστρέψετε).
- Για να σας εξετάσει ο γιατρός ή η μαία σας και να ελέγξει την πρόοδό σας.
- Εάν ο τοκετός σας επιβραδύνεται ή εάν οι συσπάσεις σας γίνονται πιο αδύναμες.
- Για τη γέννηση του πλακούντα.
Μπορώ να αλλάξω γνώμη για τοκετό στο νερό;
Φυσικά και μπορείτε να αλλάξετε γνώμη! Ακόμα κι αν είναι στο πλάνο γέννησής σας, εάν αποφασίσετε ότι δεν θέλετε να μπείτε στην πισίνα, τότε δεν χρειάζεται. Εάν μπείτε στην πισίνα γέννησης και δεν σας αρέσει, μπορείτε να ξαναβγείτε. Μην ανησυχείτε, οι μαίες είναι στην ευχάριστη θέση να σας υποστηρίξουν, εφόσον εσείς και το μωρό είστε ασφαλείς.
Το θαύμα της εγκυμοσύνης ολοκληρώνεται με τη μαγεία της γέννας. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να συζητήσετε με τη γυναικολόγο σας τις εναλλακτικές σας, τις αγωνίες και τις επιθυμίες σας.
Κατερίνα Ζαρίμη, μαία