Ο ομφάλιος λώρος είναι η σύνδεση του εμβρύου με τη μητέρα του μέσω του πλακούντα, που δημιουργείται μέσα στη μήτρα. Είναι ένα όργανο που αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για να μεταφέρει αίμα, οξυγόνο και τροφή από τη μητέρα στο μωρό. Στη μήτρα, το έμβρυο δεν αναπνέει χρησιμοποιώντας τους πνεύμονές του, ο ομφάλιος λώρος είναι αυτός που μεταφέρει το οξυγονωμένο αίμα και το αντίθετο.
Τι είναι οι κόμποι του ομφάλιου λώρου;
Ο κόμπος του λώρου είναι ακριβώς όπως ακούγεται ο όρος – ένας κόμπος (κόμβος) στον ομφάλιο λώρο του μωρού. Οι κόμποι του ομφάλιου λώρου χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, σε αληθείς και ψευδείς κόμπους. Οι ψευδείς κόμποι είναι «τσακίσματα» κατά το μήκος του λώρου, που δεν επηρεάζουν τη μεταφορά του αίματος. Οι αληθείς κόμποι σχηματίζονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (συνήθως σε μικρές εβδομάδες κύησης-όταν ακόμα το έμβρυο έχει αρκετό χώρο για να κολυμπήσει) καθώς το μωρό αναποδογυρίζει μέσα στον αμνιακό σάκο του. Αν και ο όρος ακούγεται τρομακτικός, οι κόμποι του ομφάλιου λώρου δεν είναι πολύ συνηθισμένοι και ακόμη και όταν δημιουργούνται, αποτελούν συνήθως μικρό κίνδυνο για εσάς ή το μωρό σας. Περίπου 1 στις 100 εγκυμοσύνες έχει κάποιο είδος κόμπου στον ομφάλιο λώρο. Οι αληθινοί κόμποι εμφανίζονται σε λιγότερο από το 1% όλων των κυήσεων. Πιο συνηθισμένοι από τους κόμπους είναι οι περιτυλίξεις γύρω από τον αυχένα ενός εμβρύου. Οι περιτυλίξεις από τον ομφάλιο λώρο, εμφανίζονται περίπου στο 20% όλων των κυήσεων, αλλά σπάνια ενέχουν κινδύνους για το μωρό. Οι αληθείς κόμποι πολύ πιθανόν να μην μπορούν να απεικονιστούν μέσω των υπερήχων.
Οι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν τη δημιουργία ενός ομφαλικού κόμπου είναι:
- Η έντονη κινητικότητα του εμβρύου – κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, εάν αισθάνεστε το μωρό σας να κλωτσάει και να κουνιέται όλη μέρα. Καθώς εξερευνούν το μικρό τους σπίτι μέσα στη μήτρα, είναι πολύ εύκολο να δημιουργηθεί κόμπος – να δεθεί το «κορδόνι». Οι περισσότεροι κόμποι του λώρου συμβαίνουν νωρίς στην εγκυμοσύνη, όταν το μωρό σας είναι ακόμα μικρό και έχει περισσότερο χώρο να κινηθεί.
- Τα Μονοχοριακά δίδυμα – Όταν δύο μωρά μοιράζονται έναν σάκο.
- Το Υδράμνιο- Όταν υπάρχει αρκετό αμνιακό υγρό μέσα στη μήτρα.
- Το μέγεθος του ομφάλιου λώρο – Όταν ο ομφάλιος λώρος είναι μακρύτερος από το συνηθισμένο
- Η ανάπτυξη του εμβρύου – Όταν το μωρό είναι μικρότερο σε μέγεθος από το μέσο όρο (επιτρέποντάς του περισσότερο χώρο για να κινηθεί).
Υπάρχει κίνδυνος για το μωρό μου όταν υπάρχει αληθής κόμπος στον ομφάλιο λώρο;
Όσο ο κόμπος παραμένει χαλαρός, δεν θα βλάψει το μωρό σας. Αλλά, εάν ο κόμπος σφίξει, θα μπορούσε να επηρεάσει την κυκλοφορία του αίματος από τον πλακούντα προς το μωρό και να προκαλέσει στέρηση οξυγόνου (όταν τα μωρά για κάποιο λόγω δυσανασχετούν μέσα στη μήτρα αρχίζουν να μειώνουν και την καθημερινή κινητικότητά τους). Μια τέτοια επιπλοκή είναι πιο πιθανό να συμβεί κατά την κάθοδο του μωρού σας μέσω του πυελογεννητικού σωλήνα κατά τη διάρκεια του τοκετού, ωστόσο αυτές οι περιπτώσεις είναι σπάνιες. Συνήθως όλα βαίνουν ομαλά κατά τον τοκετό και τα μωρά αυτά μπορούν να γεννηθούν φυσιολογικά.
Ποια μπορεί να είναι τα συμπτώματα από αληθείς κόμπους;
Το πιο κοινό σημάδι ενός κόμπου του λώρου είναι η μειωμένη εμβρυϊκή δραστηριότητα μετά την 37η εβδομάδα. Εάν ο κόμπος εμφανιστεί κατά τη διάρκεια του τοκετού, το καρδιοτοκογράφημα (nst) θα ανιχνεύσει έναν μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό. Δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα για να αποτρέψετε έναν κόμπο ομφάλιου λώρου. Μπορείτε, ωστόσο, να παρακολουθείτε γενικά την κατάσταση του μωρού σας, ειδικά προς το τέλος της εγκυμοσύνη σας, κάνοντας τακτικές μετρήσεις των κινήσεων του μωρού σας (ρουτίνα δραστηριότητας-κλωτσιές) και καλώντας τον γιατρό ή τη μαία σας εάν παρατηρήσετε οποιαδήποτε αλλαγή στην εμβρυϊκή δραστηριότητα.
Εάν ένας χαλαρός κόμπος σφίξει κατά τη διάρκεια του τοκετού, ο γιατρός σας θα είναι σε θέση να ανιχνεύσει την πτώση στον καρδιακό ρυθμό (παλμούς) του μωρού σας και θα λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις για να εξασφαλίσει την ασφαλή έξοδο του μωρού σας στον κόσμο. Ο άμεσος τοκετός, συνήθως μέσω καισαρικής τομής, είναι συχνά η καλύτερη προσέγγιση.
Κατερίνα Ζαρίμη, μαία
Εάν ένας χαλαρός κόμπος σφίξει κατά τη διάρκεια του τοκετού, ο γιατρός σας θα είναι σε θέση να ανιχνεύσει την πτώση στον καρδιακό ρυθμό (παλμούς) του μωρού σας και θα λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις για να εξασφαλίσει την ασφαλή έξοδο του μωρού σας στον κόσμο. Ο άμεσος τοκετός, συνήθως μέσω καισαρικής τομής, είναι συχνά η καλύτερη προσέγγιση.